رایحههای عطر
رایحه ابتدایی
ترنج یا Bergamot از دسته مرکبات و نوعی نارنج است که در درختان کوتاه ترنج رشد میکند که چیزی بین لیمو، پرتقال و گریپفروت میباشد. محل اصلی کشت آن در منطقه کالابریا در جنوب ایتالیا میباشد اما در برزیل و آرژانتین نیز کشت میشود. نام آنرا از شهر Bergamo در ایتالیا که اولین بار در آنجا روغن ترنج فروخته شده و بعد از آن به سمبلی برای آن منطقه و آن شهر تبدیل شد. ترنج میوهای خوردنی نیست و به خاطر روغنش کشت میشود و به خاطر رایحه شیرین و خنکش به طور وسیعی در عطرسازی استفاده میشود. روغن ترنج در چای ارلگری، آبنباتسازی و آروماتراپی (شاخهای از طب گیاهی است که در آن از برخی روغنهای گیاهی، به ...
اسطوخودوس یا Lavender گلی دوستداشتنی، سردهای مشتمل از ۲۵ تا ۳۰ گونه مختلف از دسته گیاهان گلدار و از خانواده نعناعیان میباشد. اسطوخودوس گلهای کوچک خوشهای آبی یا قرمز سیر تا بنفش دارد و ارتفاعش در حدود ۳۰ تا ۶۰ سانتیمتر است که در محیط های سنگی آفتابی رشد می کند و اصالتا برای منطقه مدیترانه و کوههای شمال اسپانیا است. گلهای این گیاه جاذب زنبور عسل بوده و عسل مرغوبی از آن تولید میشود.
خواص درمانی این گل فوقالعاده بسیار است و در آروماتراپی (شاخهای از طب گیاهی است که در آن از برخی روغنهای گیاهی، به صورت استنشاقی یا موضعی استفاده میشود) برای بیخوابی استفاده میشود. اسطوخودوس در آشپزی...
گیاه درمنه یا آرتمیسیا یا Artemisia که به گونه بیشماری از گیاهان مانند ترخون و خاراگوش تعلق دارد. آرتمیسیا از گروه رایحههای گیاهی ک رایحهای تلخ و خنک دارند.
رزماری یا Rosemary از گروه رایحههای گیاهی و سبز است و رایحهای گیاهی و نعنایی دارد.
گشنیز یا Coriander از دسته رایحههای ادویهای دارای رایحه گیاهی، چوبی و فلفلی است و جهت تقویت کردن رایحه اولیه و میانی عطر به کار میرود. گشنیز بهخوبی با ترنج، فلفل سیاه، دارچین، راوید مریمگلی، زنجبیل، گریپ فروت، لیمو، جوز هندی، خس خس، گل یلانگ یلانگ، روغن بهار نارنج و پرتقال ترکیب میشود و در آروماتراپی (شاخهای از طب گیاهی است که در آن از برخی روغنهای گیاهی، به صورت استنشاقی یا موضعی استفاده میشود) نیز بکار میرود.
دارچین یا Cinnamon از گروه رایحه ادویهها که از ساقه بیرونی درختان دارچین به دست میآید. کلمه دارچین ریشهای عربی عبری دارد و برای قرنها استفاده شده است به طوری که مصریها 2000 سال قبل از میلاد مسیح از آن استفاده میکردند اما اصالتاً این ادویه برای چین است. دارچین امروزه در هندوستان، برزیل، ماداگاسکار، سریلانکا، چین، ویتنام، اندونزی و منطقه کارائیب به طور وسیع کشت میشود. دارچین رایحهای شیرین، گرم و کمی تلخ دارد.
رایحه میانی
گل یاس یا Jasmine گلی دوستداشتنی که رایحهای خوشبو، قوی و منحصر به فرد دارد و از خانواده زیتونیان است. گل یاس به صورت درختچهای رشد میکند و از ساقه آن برای تزئینات استفاده میشود. گونههای مختلفی از گل یاس در دنیا وجود دارند که دو گونه از آنها یعنی Jasminum Sambac و Grandiflorum در عطرسازی به کار میروند. Sambac اصالتاً برای جنوب و جنوبشرقی آسیا یعنی هند است و به عنوان Arabian Jasmine یا یاس عربی معروف و گل ملی فیلیپین و یکی از 3 گل ملی اندونزی میباشد. نوع دیگر اصالتاً برای ایران، افغانستان و کشمیر است و به یاس اسپانیایی، یاس فرانسوی و یاس کاتالونیایی معروف میباشد. گل یاس از لحاظ...
گل شمعدانی یا Geranium که گیاه آن دارای 400 گونه میباشد، گلی است که در تمام مناطق آب و هوایی مخصوصا در شرق مدیترانه رشد میکند. این گیاه به دلیل داشتن گلهای زیبا مورد توجه است، اما بعضی آنها رایحه آروماتیک دلنشینی دارند و رایحه پرتغال، گل رز، سیب و نعنا مانند دارند. شکوفههای شمعدانی میتوانند قرمز، صورتی و بنفش باشند ولی به طور معمول گلهای سفید و نارنجی با کمی صورتی دارند. این گیاه اصالتا برای جنوب آفریقا میباشد و در سال 1690 به اروپا برده شد. نام آن ریشه لاتین و به معنی بویایی قوی میباشد. روغن گل شمعدانی و برگ آن برای کرمهای پوستی و عطرسازی تقطیر میشوند. گل شمعدانی بر اساس منطقه...
گل رز یا Rose یکی از زیباترین گلها و به نوعی شاه گلها در دنیا است. حدود 20000 گل رز در دنیا تاکنون نامگذاری شده و از قدیم استخراج گل رز وجود داشته است. ایران از اولین مناطقی است که در آن از گل رز (گل محمدی) اسانس استخراج میکردند و رازی جز اولین نفرات به حساب میآید. در عربستان و سوریه نیز از قرنها پیش این کار مرسوم بوده و طائف در عربستان و دمشق در سوریه مرکز این کار بوده است. واژه Attar در زبان انگلیسی که به معنی گل سرخ است از واژه عربی عطر گرفته شده که در زمانهای قدیم به همان اسانس استخراج شده از گل رز میگفتند. واژه Rose از زبان لاتین و کلمه Rosa وارد زبان انگلیسی وارد شده و ریشه...
میخک صد پر یا Carnation یا میخک صورتی که به صورت بسیار انبوه در جنوب فرانسه کشت میشود. رایحه گلی میخک و فلفلی که معمولاً در عطرهای کلاسیک گلی فلفلی به کار میرود و معمولاً با رایحه گل رز ترکیب میشود. متأسفانه امروزه رایحه این گل از نظر خانههای عطرسازی قدیمی متصور شده، با این حال رایحه میخک صدپر رایحهای اجتنابناپذیر در دسته عطرهای شرقی است.
گل برف یا Lily Of The Vally از گروه رایحههای گلی (بر خلاف رنگ سفیدش جز راحه گلهای سفید نیست) که رایحهای شبیه به یاس دارد و همراه با رایحهای سبز باعث نشاط و خنکی عطر میشود.
ترخون یا Tarragon با نام دیگر اژدهای کوچک از گروه رایحههای سبز، گیاهی و سرخسی که رایحهای شیرین و گیاهی دارد.
زیره سیاه یا Caraway یکی از قدیمیترین ادویهها از درخت زیره 2 ساله از خانواده چتریان یا کرفسیان است و اصالتاً در مناطق معتدل رشد میکند. گیاه آن محکم با برگهای بزرگ سبز و گلهای کوچک سفید و صورتی که با آرایشی خاص و زیبا قرار دارند و معمولاً در آمریکا، اسکاندیناوی، هلند، روسیه، آسیای شرقی و آلمان کشت میشود. طبق اسناد تاریخی از ریشه درخت زیره، شیر و قارچ کپک در تهیه کیک برای ژولیوس سزار استفاده میشده و هماکنون در منطقه اسکاندیناوی در تهیه نان از این دستور استفاده میشود. مردم معمولاً فرق زیره سیاه و زیره سبز را تشخیص نمیدهند. زیره سیاه رنگ قهوهای روشن و تیره، اما زیره سبز رنگ قهوهای ...
درخت کاج یا Pine Tree رایحه ناشی از روغن برگهای سوزنی درخت کاج که رایحهای چوبی دارد.
رایحه پایانی
دانه تونکا یا Tonca Bean دانههای درخت Dipteryx Odorata (درخت گل از خانواده نخود فرنگی که در آمریکای مرکزی میروید و گلهای زیبایی دارد) میباشد که مشکی و قهوهای رنگ، چروکیده و ظاهری شبیه بادام دارند. اولین بار در سال 1973 به فرانسه برده شد و مورد استفاده قرار گرفت. دانه تونکا خصوصیات وانیل را دارد و طعمی شبیه به دارچین، زعفران، بادام و میخک خشک شده دارد. جز فلفلها است اما از لحاظ رایحه در دسته شرقی قرار دارد و به خوبی با تنباکو، عنبر، اسطوخودوس، پوست لیمو، گل رز، چوب صندل سفید و نعنا هندی ترکیب میشود.
خس خس یا Vetiver جز رایحه های چوبی و شرقی عصارهای در عطرسازی است، که از گیاهان و علفهای شرقی که در زیر درختان میروید، گرفته میشود. خسخس گیاهی از خانواده علفیان و اصالتا برای جنوب هند، اندونزی و سریلانکا میباشد و معمولا در مناطق مرطوب و باتلاقی و شرایط سخت میروید. از این عصاره در ترکیب عطرهای نیش یا Niche و عطرهای مردانه بیشتر استفاده میشود.
خنک و تند بودن، دادن طراوت و افزایش خنکی در رایحه مرکبات و پایدارسازی رایحههای فرار در عطر از ویژگیهای این عصاره میباشد. خسخس رایحهای خنک، تند و کمی تلخ دارد و بوی آن مانند چوب، شکلات تلخ و بوی سیگار میباشد. در قدیم از خسخس و ریشههای آ...
چوب سدر یا Cedar Wood درختی همیشه سبز از خانواده درختان کاج است که اصالتا برای منطقه هیمالیا و مدیترانه میباشد. ارتفاع این درخت در بعضی مناطق به 40 متر میرسد و چوب آن به دلیل رایحه آروماتیک زیاد، دافع بید و حشرات میباشد. به همین دلیل، بسیاری از کمد و صندوقچههای چوبی را از چوب سدر میسازند. درخت سدر برگهای سوزنی و گلهای زرد دارد و پوست آن بسته به نوع درخت میتواند قرمز یا قهواهای باشد. این درخت بسته به رنگ میوه مخروطیاش به انواع مختلف تقسیم میشود. درختهای سدر حقیقی و باستانی متعلق به شمال آفریقا، کوههای آسیا هستند و در لبنان، کوههای اطلس و هیمالیا پیدا میشوند. درختهای سدر لبنا...
خزه بلوط یا Oakmoss گونهای از گلسنگها است که در نیمکره شمالی، مخصوصاً در جنوب و مرکز اروپا، علیالخصوص فرانسه، خانه عطرسازی دنیا میروید. رایحه و ترکیبی معمول در عطرهای دسته سرخسی و شیپره است و جدا از پایدارسازی عطر، رایحهای خاکی - آروماتیک و جنگل مانند به عطر میدهد. بلوط نیز چوب بسیار خوبی دارد و دارای تند و تیز آروماتیک است.
چوب صندل سفید یا Sandalwood که دارای رایحه کلاسیک و شرقی چوب و شیر (شیرین و چوبی) که ملایم و قوی است، میباشد. صندل سفید از گونه درختان صندل میباشد که جز ترکیبات مهم و باارزشی در عطرسازی میباشد و دارای چوبی سخت و زردرنگ است. تاریخچه آن به 4000 سال قبل و به کشورهای هند، یونان، مصر و روم برمیگردد. در ساختن معابد از آن استفاده میشده و در مصر، مردم از آن در مومیایی کردن انسانها استفاده میکردهاند.
نعنا هندی یا Patchouli گیاهی با ارتفاع حدود 60 سانتی متر تا 1 متر که از خانواده نعنا است و عمدتاً در هند میروید. نام این گیاه از زبان تمیل (Tamil) و از کلمه Pathai که به معنی سبز است، گرفته شده و رایحهای شیرین و چوبی دارد.
شاید تا به حال در مورد عطرهای چرمی و رایحههای چرمی بسیار شنیده باشید و تصورتان از رایحه چرم، همان رایحه و عطر وسایل چرمی باشد. اما این طور نیست و در این مقاله شما را با رایحه چرم آشنا میکنیم.چرم یا Leather رایحهای قوی، هیجانانگیز و خاطرهانگیز که خاطرات زیادی را در ذهن تداعی میکند. رایحه چرم خط وسطی از رایحههای مردانه و زنانه، که از دسته رایحههای حیوانی (ANIMALIC SMELLS) میباشد.
از لحاظ تاریخی چرم جز اولین رایحه ها در عطر سازی می باشد که ریشه در دستکش سازان چرمی در ایران باستان دارد که برای طبقه اشراف دستکش می ساختند. در قرن 16 میلادی از رایحه چرم بسیار استفاده میشده و برای پوشاند...
عنبر یا Amber از دسته رایحههای حیوانی است که دارای رایحه شیرین و گرم و رایحه اصلی گروه عطرهای شرقی است. عنبر باعث پایداری عطر نیز میگردد.
مشک یا Musk از گروه رایحههای حیوانی که باعث پایداری و رایحه گرم در عطر میشود. مشک در قدیم از آهوی تبتی گرفته میشد اما اکنون به صورت شیمیایی تهیه میشود. مشک به عنوان پایدارساز در تمام عطرها و معمولا در رایحه پایانی استفاده میشود. مشک شدت تبخیر رایحههای اصلی را کم کرده و باعث ماندگاری بیشتر عطر میگردد.